پروفیل چیست و انواع آن؟ | فروشگاه آهن آلات آهن استیشن

 

یکی از مصالح فلزی که در صنایع ساختمان ‌سازی کاربردهای متنوع و فراوانی دارد و در قسمت‌های مختلف ساخت و ساز، به خوبی می‌توان از آن‌ها استفاده کرد، پروفیل‌ آلومینیومی هستند.

در این مقاله، قصد داریم درباره مفهوم کلی پروفیل‌ها ،انواع و کاربرد پروفیل‌ها صحبت کنیم.

 

مفهوم کلی پروفیل چیست؟

 

 

پروفیل از نظر لغتی، به معنای ثابت بودن یک مقطع در طولی مشخص و معین است. پروفیل یا Profile در زبان لاتین، به تجهیزاتی گفته می‌شود، که در ساخت درب، پنجره، لوله یا نمای ساختمان از آن‌ها استفاده می‌شود.

 

تاریخچه پیدایش پروفیل:

 

 

سرآغاز استفاده از این محصول فولادی تنها به چند سال پس از جنگ جهانی دوم باز میگردد. این صنعت که ابتدا در کشور آلمان نمایان گشت پس از استقبال فراوان به سایر کشورهای اروپایی انتقال یافت. چوب که تا آن زمان برای ساخت درب و پنجره از محبوبیت بالایی برخوردار بود، به دلیل نبود منابع کافی کنار گذاشته شد و جای خود را به آهن و آلومینیوم داد.

اولین کارخانه تولید پروفیل نیز توسط شخصی به نام مانسمن به همراه برادرانش احداث شد. وی برای اولین بار رول ‌های ورق مانند را به شکل اریب سوراخ کرده و امکان ساخت مقاطع مختلف را ایجاد کرد. چندین سال بعد ساخت پروفیل پیشرفت کرده و توسط فردی به نام پیگر مقاطع توخالی و بدون درز نیز تولید شد که هر نوع پروفیل را برای کاربرد خاصی در نظر می ‌گرفتند. توسعه و ساخت پروفیل به همین منوال ادامه پیدا می‌ کرد تا اینکه بعد از جنگ جهانی دوم به دلیل جهش فوق ‌العاده در جوشکاری پیشرفت آن اوج گرفت.

 

 

انواع پروفیل از نظر شکل ظاهر:

 

به طور کلی در صنعت ساخت و ساز و در مبحث تخصصی تعریف پروفیل، باید گفت، از نظر شکل ظاهری دو نوع پروفیل وجود دارد.

 

الف: پروفیل باز

در ابعاد و ضخامت‌های متنوع تولید می‌شود و در صنایع ساختمان سازی به عنوان مصالح مصرفی برای ساخت تسمه، تیرآهن، میلگرد، نبشی، ناودانی، هاش و چهارپهلو کاربرد دارد.

 

 

شکل ظاهری پروفیل‌های باز شبیه یکی از حروف انگلیسی H ، Z،T یا U می‌باشد. قیمت پروفیل باز مناسب بوده و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تراست؛ استحکام بالا، وزن سبک و قابلیت نصب آسان از مزایای دیگر این نوع پروفیل می‌باشد.پروفیل‌های باز، نوع دیگری دارند، که به پروفیل‌های باز با سطح مقطع Z معروف هستند و در ساخت و سازهای بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. از کاربردهای پروفیل‌های باز با سطح مقطع Z می‌توان به ساخت سقف سالن‌هایی بزرگی مانند سوله‌ها، سالن‌های ورزشی، انبارها و پارکینگ‌های عمومی اشاره کرد.

 

ب : پروفیل بسته

 

پروفیل بسته یا قوطی در ابعاد و ضخامت‌های متنوع تولید می‌شود .در تولید لوله، قوطی، پروفیل درب و پنجره، پروفیل لنگه دری، پروفیل کلافی، پروفیل HSS ،پروفیل پی وی سی و پروفیل های کرکره برقی کاربرد دارند. از این نوع پروفیل در ساخت نرده، راه‌پله، درب و پنجره، ستون و اسکلت فلزی سازه، خودروسازی و... استفاده می‌شود.

 

انواع پروفیل از نظر نوع کاربرد:

 

پروفیل‌ها همچنین در صنایع مختلف به چند دسته تقسیم‌بندی می‌شوند.

 

پروفیل ساختمانی

مانند پروفیل ۵۰۷، ۵۰۸، ۵۰۹، لنگه دری و… می باشد که در صنعت ساختمان سازی از جمله ساخت درب و پنجره، نرده و... کاربرد دارد. این پروفیل‌ها که به صورت گروهی از لحاظ اندازه و مشخصات دارای تقسیم‌بندی هستند، می‌توانند در ساخت وتولید نرده‌های فلزی و ساخت پنجره‌ها و چهارچوب آن‌ها مورد استفاده قرار گیرند.

 

 

 پروفیل صنعتی

از پروفیل صنعتی در صنایع مختلف مانند خودروسازی، پزشکی، نظامی، ساخت پایه میز و صندلی، حفاظ پل‌های عابر هوایی و... استفاده می‌شود.

 

 

پروفیل ستونی

یا پروفیل‌ قوطی مربع و مستطیل در صنایع خودروسازی و برای ساخت اتاق خودروهای سبک و سنگین، یدک‌کش ها، تریلرها، باربندها و ساخت ستون و اسکلت فلزی ساختمان‌ها... استفاده می‌شود. از پروفیل‌های مربع و مستطیل با مقاطع کوچک به عنوان نرده‌های فلزی برای درب و پنجره منازل، کناره راه پله ها و همچنین نرده کشی اطراف دیوارهای کارخانجات، زمین‌های محصور شده، نرده پیاده روها و خیابان‌ها استفاده می‌شود.همچنین این پروفیل در پزشکی برای ساخت تجهیزات حمل بیمار، تخت‌های بیمارستانی، تجهیزات آزمایشگاهی و... و در ساخت لوازم خانگی برای ساخت تخت خواب‌های فلزی، جالباسی، پایه میز و صندلی، مبلمان فلزی، سرویس غذاخوری فلزی، قفسه‌های فلزی و... نیز کاربرد دارد. همچنین در صورت ساخت این پروفیل‌ها با مشخصات فیزیکی قابل اطمینان، می‌توان از آن‌ها در ساخت شاسی تریلرها و نفت کش‌ها نیز استفاده کرد.

 

پروفیل c

پروفیل c یکی از مدل‌های درجه یک پروفیل است که برای سازه‌های دیواری و اتصال ستون‌های دور از هم کاربرد گسترده‌ای دارد.این مدل از پروفیل از قدرت و استحکام فوق‌العاده بالایی برخوردار است و با توجه به اینکه از ورق گالوانیزه تولید شده است می‌تواند سال‌های طولانی بدون فرسودگی سالم بماند.

 

 

 پروفیل فلزی ipe 

 

 

این نوع از پروفیل که یکی از بهترین سبک‌های تیرآهن یا پروفیل دنیا شناخته شده است از شمش فولادی تولید می‌شود و در سراسر دنیا کاربرد دارد.

پروفیل ipe از نظر مهندسی، طراحی شگفت انگیزی دارد و با داشتن دو بال افقی محکم، در صنایع متفاوت، کاربرد بسیار گسترده ای دارد.

 

 

پروفیل فلزی inp

 

 

این نوع از پروفیل، دارای بال‌هایی با ضخامت کاملا یکسان است و هیچ‌گونه ناهماهنگی در آن دیده‌ نمی‌شود و شیب ملایمی که در باله‌های آن وجود دارد، پروفیل inp را به سازه ای منحصربه‌فرد و فوق‌العاده کاربردی تبدیل کرده است.از این نوع پروفیل به خاطر کیفیت و استحکام بالایش در صنایع زیادی مثل ساختن سد، اسکله، برج و… استفاده می‌شود.

 

 

 پروفیل کامپوزیتی

پروفیل‌های کامپوزیتی محصولی فوق‌العاده برای ساختمان سازی در روزهای پاییزی و زمستانی محسوب می‌شوند که در مقابل سرما و رطوبت، هیچ گونه آسیبی نمی‌بینند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های پروفیل کامپوزیتی که آن را نسبت به سایر مدل‌های پروفیل متمایز کرده است عدم ساییدگی و استهلاک آن در برابر رطوبت، سرما و دیگر عوامل طبیعی در مدت زمان طولانی می‌باشد.

 

 

پروفیل upvc

 

یکی از محبوب‌‌ترین مدل‌های پروفیل در دنیای امروز می‌باشد که در صنایع پنجره سازی کاربرد بسیار گسترده‌ای دارد. یکی از مهم‌ترین مزایای این نوع پروفیل، سبکی و انعطاف‌پذیری بالای آن در اوج مقاومت و استحکام می‌باشد که از یو‌پی‌وی‌سی، یک پروفیل درجه یک و کاربردی ساخته است. به علت عدم آسیب دیدگی این نوع پروفیل دربرابر تغییرات آب‌وهوایی و ساز‌وکارهای شیمایی، از آن برای قسمت بیرونی پنجره‌ها که با هوای آزاد به صورت مستقیم ارتباط دارد استفاده می‌شود.

پروفیل یوپی‌وی‌سی، مدل‌های متفاوتی دارد که هرکدام کاربردها و مزایای خاصی دارند.

 

 

پروفیل 507

 

 

پروفیل 507 جزو پروفیل‌های بسیار پرکاربرد در ایران است که از آن در صنایع در و پنجره سازی و …. استفاده می‌کنند؛ به دلیل قدرت و انعطاف پذیری بالای این پروفیل از آن در تولید محصولات متفاوت استفاده شود.

 

 

پروفیل cpe:

 

 

پروفیل سی‌پی‌ای یا همان لانه زنبوری نسبت به سایر مدل‌های پروفیل از کشش و حساسیت بسیار بیشتری برخوردار است.مقاومت و استحکام فوق العاده‌ی این نوع از پروفیل شهره جهانی دارد.

 

 

پروفیل گالوانیزه:

 

یکی از سبک‌های پرطرفدار پروفیل که در صنایع ساختمان سازی برای درب و پنجره سازی استفاده می‌شود پروفیل گالوانیزه نام دارد که از قدرت بالایی برخوردار است و باداشتن قابلیت ضربه گیری و عدم استهلاک، یکی از برترین مدل‌های پروفیل دنیا محسوب می‌شود.

 

 

پروفیل سبک چیست؟

پروفیل‌های سبک را از ورق‌های تولیدی در نورد سرد یا همان ورق روغنی تهیه می‌کنند. از طرف دیگر، ورق‌هایی که در ساخت این پروفیل‌ها استفاده می‌شود، دارای ضخامتی کم‌تر از 1.5 میلی متر هستند. به این نوع از پروفیل‌ها، پروفیل مبلی هم گفته می‌شود.

 

 

ویژگی‌ها و خصوصیات پروفیل‌های سبک عبارتند از:

1.دقت و اندازه مناسب آن‌ها با توجه به ظرافت موجود در ساخت

2.دارا بودن سطحی صاف، صیقلی و با کیفیت مناسب

3.تولید در ابعاد متنوع جهت استفاده در مصارف مختلف

4.خاصیت فرم پذیری مناسب و در نتیجه راحتی کار با آن‌ها

5.قابلیت آبکاری شدن

6.موجود بودن در وزن‌های مختلف

7.قابلیت جوش پذیری مناسب

 

 

کاربردهای پروفیل‌های سبک شامل موارد زیر می‌شوند:

1.استفاده جهت ساخت درب و پنجره‌های ساختمانی سبک

2.تولید انواع مختلف لوازم خانگی

3.استفاده در صنایع خودروسازی برای تولید قطعات گوناگون

4.تولید و ساخت کانتینرها و کانکس‌ها

5.ساخت انواع مبل و صندلی

6.استفاده برای تولید دوچرخه

7.تولید تجهیزات گوناگون برای استفاده در حوزه کشاورزی

 

 

پروفیل سنگین چیست ؟

 

 

این پروفیل‌ها دارای وزن سنگین‌تری نسبت به نوع دیگر پروفیل‌ هستند. دلیل آن هم استفاده از ورق‌هایی با ضخامت بیش از 1.5 میلی‌متر جهت تولیدشان می‌باشد. به طور معمول، برای ساخت پروفیل‌های سنگین از ورق‌های تولیدی در نورد گرم یا ورق سیاه استفاده می‌کنند.

 

تعدادی از مهم‌ترین ویژگی‌های پروفیل سنگین:

1.استحکام و مقاومت بالا در برابر فشار و نیروهای خارجی به دلیل ضخامت زیاد

2.قابلیت جوش پذیری بسیار مناسب و حتی بهتر از پروفیل‌های سبک

3.دارا بودن سختی سطح بالا و مقاومت بهتر در برابر سایش

4.قیمت ارزان‌تر در واحد وزن به دلیل استفاده از ورق‌های سیاه در تولید این پروفیل‌ها

 

 

رایج‌ترین کاربردهای پروفیل سنگین شامل موارد زیر می‌باشند:

1.استفاده در تولید درب و پنجره‌های ساختمانی به خصوص انواع بزرگ آن‌ها

2.تولید دستگاه‌های صنعتی بزرگ

3.استفاده در صنایع خودروسازی برای ساخت بدنه و شاسی

4.تولید ماشین آلات سنگین و قطعات آن‌ها

5.استفاده در ساختمان‌سازی و عمران برای تولید مصالح فلزی

 

 

مشخصات فنی پروفیل:

انواع پروفیل تولید شده توسط کارخانه‌های فولاد کشور، در ضخامت، اندازه و مشخصات متفاوت هستند. ضخامت این محصول یکی از فاکتورهای مهمی است که قیمت پروفیل را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با توجه به تنوع زیاد پروفیل‌ها، بهتر است قبل از خرید این محصول، با مشخصات فنی انواع پروفیل بیشتر آشنا شوید.

 

1.پروفیل زد

پروفیل Z  از ورق سیاه یا روغنی و در سایزهای 16، 18، 20، 22 و با ضخامت ۲، ۲.۵ و ۳ میلی‌متر و تا طول 12 متر تولید می‌شود و در بازار با نام 16 Z ، 18 Z ، 20 Z ، 22 Z موجود است عدد نوشته شده بعد از Z ارتفاع پروفیل زد را نشان می‌دهد. پروفیل‌هایی که به صورت Z تهیه می‌شوند، اکثراً برای پوشش سقف سوله‌ها به کار می‌روند.

 

 

2.قوطی مربع و مستطیل

 

پروفیل مربع از 10*10 تا 500 *500 میلی‌متر و با ضخامت 2 تا 4 میلی‌متر و پروفیل مستطیل از ۴۰ *۱۰۰ تا ۱۳۵*۳۰۰ میلی‌متر و با ضخامت ۵/۲ تا ۸  میلی‌متر در بازار آهن موجود است. از این پروفیل برای ساخت ستون و اسکلت فلزی سازه، ساخت شاسی تریلر و نفت‌کش و ... استفاده می‌شود.

 

 

3.پروفیل کلافی

پروفیل کلافی از نوع یک لبه بوده و از نورد گرم ورق سیاه با فولاد گرید  ST37 تولید و روانه بازار می‌شود. ضخامت این پروفیل 0.9 تا 2.5 میلی‌متر و طول آن تا 6 متر می‌باشد. این پروفیل معمولا برای ساخت درب و پنجره کاربرد دارد.

 

 

4.پروفیل های نبشی

 

سایز نبشی همان اندازه بال آن است؛ معمولا هنگام خرید این محصول، بعد از سایز، ضخامت نبشی را نیز بیان می‌کنند، به عنوان مثال نبشی 6 (اندازه بال 60 میلی‌متر) با ضخامت 5 میلی‌متر را به صورت نبشی 5 *60  ذکر می‌کنند. اندازه بال پروفیل نبشی ۲۰ تا ۵۰ میلی‌متر می‌باشد. اگر اندازه بال‌های نبشی نامساوی باشد، در هنگام خرید، اندازه‌های دو بال نبشی باید به وضوح مطرح گردد مانند نبشی سایز 6 *40 *60

 

 

5.پروفیل ناودانی

ناودانی در دو نوع سبک و سنگین و با دو روش نورد سرد و گرم تولید می‌شود. شکل ظاهری این محصول شبیه به  C یا  U است که در طول 6 و 12 متری در بازار آهن موجود می‌باشد. ناودانی با دو نوع استاندارد ابعادی UPE وUPN تولید می‌شود که  بیشترکاربرد صنعتی داشته و به ناودانی اروپایی شناخته می‌شود. استانداردهای این محصول فولادی یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای مشتریان می‌باشد. رایج‌ترین استاندارد برای این محصول، استاندارد اروپایی DIN EN 1026-1:2009  برای نوع سنگین و استاندارد روسی GOST 8240: 1997 برای نوع سبک می‌باشد.

 

 

6.پروفیل آبرو

 

پروفیل آبرو با طول 6 متر و با ضخامت 2 تا 3 میلی‌متر و  انواع دیگر این پروفیل، مانند پروفیل‌های آبرو جعبه‌ای، آبرو دنده‌ای و لندنی با ضخامت‌های کمتری تولید می‌شوند. ضخامت پروفیل لندنی ۰.۵، ۰.۶، ۰.۷، 0.8، ۰.۹ و ۱ میلی‌متر، ضخامت پروفیل جعبه‌ای ۰.۵، ۰.۶، ۰.۷، ۰.۸، ۰.۹، ۱، ۱.۵ و ۲ میلی‌متر و ضخامت پروفیل فیتیله‌ای ۰.۴ و ۰.۵ میلی‌متر می‌باشد.

 

 

7.پروفیل فرانسوی

پروفیل فرانسوی جزو دسته پروفیل‌های باز محسوب می‌شود که با روش نورد سرد ورق‌ فولادی با ضخامت 2 تا 2.5 میلی‌متر و با طول 6 متر تولید می‌شود. از استانداردهای ISIRI 7336 و ISIRI 7338 برای تولید این پروفیل استفاده می‌شود. از پروفیل فرانسوی معمولا برای ساخت چهارچوب درب و پنجره استفاده می‌کنند.

 

 

8.پروفیل سپری

 

 

این نوع پروفیل شکلی شبیه به حرف انگلیسی T دارد و به سه روش نورد سرد، نورد گرم و برش طولی و با ضخامت 0.9 تا 2.5 میلی‌متر و طول 6 تا 12 متر تولید و روانه بازار می‌شود. برای تولید این محصول از استانداردهای DIN EN 10055، DIN 59051 و DIN 1022 استفاده می‌شود. پروفیل باز سپری در دو نوع لبه تیز و لبه گرد تولید می‌شود که اندازه لبه گرد از 30 تا 140 میلی‌متر و لبه تیز از 20 تا 40 میلی‌متر می‌باشد.

 

 

روش تولید پروفیل فولادی:

پروفیل ‌ها در دو نوع نورد گرم یا سرد ساخته می ‌شوند. با هر کدام از این نوع نوردها مقاطع مختلف پروفیل را تولید می ‌کنند.

 

 

پروفیل‌های ساخته ‌شده با نورد گرم

 

نورد گرم از شمش‌ های فولادی تولید می ‌شود و از انواع آن می ‌توان به پروفیل‌ های لوله ‌ای، قوطی شکل معمولی، قوطی شکل بال‌ پهن، تسمه ورق، سپری، ناودانی و میلگرد اشاره کرد.

 

 

پروفیل‌های ساخته ‌شده با نورد سرد

 

این پروفیل ‌ها با شکل دادن ورق ‌های فولادی به روش خم کردن یا پرس تولید می ‌شوند و بیشتر برای سازه‌ های سبک مثل لابه ‌ها و ناودانی ‌ها کاربرد دارند. پروفیل‌ های مختلف را با توجه به شکل مقطع آن‌ ها می ‌توان بدون درز جوش و یا با جوش ساخت و تولید کرد.

 

 

ساخت مقاطع بدون درز جوش

این پروفیل ‌ها در دو مرحله تولید می ‌شوند. در مرحله اول باید رول ‌های ورق ‌ها برای ساخت باز شوند. سپس در مرحله دوم، ضخامت ‌دهی و بستن آن ‌ها در قطرهای مورد نیاز انجام می ‌شود. امروزه با استفاده از دستگاه‌‌های ERW به‌ طور گسترده و بدون نیاز به جوش انواع این پروفیل ‌ها تولید می‌ شوند.

 

 

ساخت مقاطع با جوش

در این پروفیل‌ ها ورق‌ ها و نوارها ابتدا توسط رول ‌های سنگین سیلندریکالی فرم ‌دهی شده و در مرحله آخر با حرارت تولید شده توسط برق روی هم پرس می ‌شوند و برآمدگی ناشی از این پرس شدن سریعاً صاف می شود، طوری‌ که هیچ ردی از آن باقی نمی ‌ماند. از طرفی برای پروفیل‌ های دایره‌ ای و مستطیلی دستگاهی به نام مولر اختراع شد که سرعت تولید را افزایش داد.

 

 

معایب پروفیل چیست؟

حال با شناخت انواع پروفیل ‌ها و نحوه ساخت آنها، معایب برخی  از پروفیل‌ های یاد شده بررسی می ‌شوند. پروفیل سبک یا قوطی مبلی، پروفیلی با ضخامت کمتر از 2 میلی ‌متر بوده که به دلیل ضخامت کم، در مکان ‌هایی که نیاز به مقاومت و استحکام بالایی می ‌باشد و فشار وارده بر مصالح فلزی زیاد است، استفاده از این نوع پروفیل ‌ها به هیچ وجه توصیه نمی‌ شود.

پروفیل گالوانیزه به دلیل پوشش روی، در برابر زنگ ‌زدگی مقاوم بوده اما استفاده از آن در شرایط آب و هوایی خاص مانند شمال ایران توصیه نمی‌ شود؛ مگر آنکه از پوشش گالوانیزه گرم در تولید آن استفاده شده باشد. دیگر پروفیل مورد بحث، پروفیل کامپوزتی می ‌باشد که علی‌رقم داشتن وزن سبک، شکنندگی بالایی دارد که مهم ‌ترین عیب آن محسوب می ‌شود. پروفیل Z نیز که یکی از پر کاربردترین پروفیل‌هاست، اگر تحت فرآیند گالوانیزه قرار نگیرد، طول عمر کمتری خواهد داشت.

 

 

پیش از خرید پروفیل به چه نکاتی باید توجه کرد؟

سعی کنید از خرید پروفیل با بهترین کیفیت باشد، زیرا این محصول قرار است در صنایع تولیدی و… به کار گرفته شود و اگر در ابتدا با پرداخت هزینه‌ای کمتر اقدام به خرید پروفیل بی کیفیت کنید در آینده به علت تولید محصولات بد و بدون مشتری، زیان زیادی خواهید دید.

 

 

قیمت پروفیل‌ها چگونه محاسبه می‌شد؟

پروفیل‌ها در انواع، اشکال، ضخامت، جنس‌ها، سایزهای متنوع تولید می‌شود که قیمت پروفیل هر کدام با دیگری متفاوت می‌باشد.

عوامل بسیاری بر قیمت نهایی این محصول، تاثیر گذار هستند؛ روند تولید و روش به کاررفته می‌تواند قیمت نهایی پروفیل را کم و زیاد کند.هرچقدر که کیفیت خود پروفیل و فرایند بسته‌ بندی بهتر باشد، قیمت نیز به همان میزان افزایش پیدا خواهد کرد.

آهن استیشن به عنوان مرجع فروش پروفیل در بازار آهن می‌باشد که انواع مختلف پروفیل را برای تامین نیاز مشتریان خود ارائه می‌دهد. این شرکت محصولات فولادی خود را از برترین تولیدکننده‌های فولادی ایران تامین می‌کند و با قیمتی مناسب و به روز در سایت قرار می‌دهد.